การลดความสูญเสียในกระบวนการผลิตเลือดไก่ด้วยการออกแบบเครื่องกวาดเลือด
ธนิดา สุนารักษ์*
สาขาวิชาวิศวกรรมโลจิสติกส์ สถาบันนวัตกรรมมหานคร, คณะวิศวกรรมศาสตร์, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีมหานคร

บทคัดย่อ
การเจริญเติบโตอย่างต่อเนื่องของอุตสาหกรรมอาหารแปรรูป และอาหารแช่แข็ง ทำให้ผู้ประกอบธุรกิจในอุตสาหกรรมนี้ต้องดำเนินการผลิตอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล โดยการลดความสูญเสียต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นในกระบวนการผลิต จากการเข้าศึกษากระบวนการผลิตภายในบริษัทกรณีศึกษาซึ่งประกอบธุรกิจผลิตอาหารแปรรูปจากเนื้อไก่ ทั้งไก่สดแช่แข็ง และ ไก่ปรุงสุกแช่แข็ง พบว่าเกิดความสูญเสียในกระบวนการผลิตเลือดไก่ โดยมีสาเหตุหลักจากการที่เลือดติดค้างในรางรองเลือด ทำให้พนักงานในขั้นตอนการรองเลือด ซึ่งเป็นขั้นตอนแรกของการผลิตเลือดไก่ ต้องเดินไปยังห้องตกเลือดเพื่อกวาดทำความสะอาดรางรองเลือดเป็นระยะๆ ส่งผลให้เกิดความสูญเสียทั้งด้านกระบวนการผลิต ด้านการเคลื่อนไหว ด้านการรอคอย และ ด้านการผลิตของเสีย จึงได้ประยุกต์ใช้การศึกษาการเคลื่อนไหวและเวลา การวิเคราะห์กระบวนการปฏิบัติงานด้วยไดอะแกรมการเคลื่อนที่ แผนภูมิกระบวนการไหล ร่วมกับหลักการวิเคราะห์ความสูญเสีย 7 ประการ รวมทั้งการออกแบบและจัดสร้างเครื่องกวาดเลือดเพื่อลดความสูญเสียต่างๆ ดังกล่าว ผลจากการดำเนินงานวิจัยพบว่าหลังการติดตั้งเครื่องกวาดเลือด สามารถลดความสูญเสียด้านกระบวนการผลิต โดยขั้นตอนการรองเลือด ลดลงจาก 8 ขั้นตอนย่อย เหลือ 3 ขั้นตอนย่อย ลดความสูญเสียด้านการเคลื่อนไหว โดยระยะทางการเคลื่อนไหวลดลงจาก 880 เมตรต่อวัน เหลือ 0 เมตรต่อวัน หรือลดลงร้อยละ 100 ลดความสูญเสียด้านการรอคอย โดยเวลาการรอคอยลดลงจาก 17,520 วินาทีต่อวัน เหลือ 0 วินาทีต่อวัน หรือลดลง ร้อยละ 100 และความสูญเสียจากการผลิตของเสีย ลดลงจาก ร้อยละ 28.49 เหลือร้อยละ 5.02 หรือลดลงร้อยละ 23.47

คำสำคัญ : การลดความสูญเสีย, การศึกษาการเคลื่อนไหวและเวลา, ความสูญเสีย 7 ประการ, การออกแบบเครื่องกวาดเลือด, กระบวนการผลิตเลือดไก่